Żydzi byli w XIX-wiecznej Zielonej Górze znaczącą grupą społeczną i odgrywali ważną rolę gospodarczą i kulturalną. W samym rynku posiadali sześć kamienic, a bardzo wysokie dochody osiągali żydowscy kupcy, bankierzy i przemysłowcy.

W zbiorach Działu Historycznego znajduje się kilka pocztówek, na których przedstawiona jest zielonogórska synagoga. Zbudowano ją w 1883 roku, wewnątrz znajdowało się 350 miejsc siedzących. Świątynię wyłożoną marmurem rozświetlały dwa zwisające z sufitu wielkie żyrandole oraz lampy gazowe umieszczone na ścianach. Świetlik z gwiazdą znajdował się na wysokości 16 metrów. Do wyposażenia należały też organy registrowe. Synagoga została zniszczona przez nazistów podczas Nocy Kryształowej 9 listopada 1938 roku, a następnie rozebrana.

Do innych judaiców związanych ze społecznością żydowską należy m.in. Tora z zielonogórskiej synagogi. Została ona odnaleziona przez niemieckiego mieszkańca Zielonej Góry. Zazwyczaj Tora przechowywana jest w specjalnie do tego przystosowanej tubie (tzw. sukience). Cennie wyglądające opakowanie, które wytrzymało próbę ognia i ochroniło Pięcioksiąg przed całkowitą destrukcją, zwróciło uwagę mężczyzny. Po zakończeniu działań wojennych Tora dostała się w ręce polskiego mieszkańca miasta, który za symboliczną kwotę odkupił ją od Niemca. Zanim jednak Pięcioksiąg znalazł się w zbiorach Muzeum Ziemi Lubuskiej, był w posiadaniu zielonogórzanina przez 60 lat. Dopiero niedawno zdecydował się on na sprzedanie tego niezwykle cennego obiektu naszej instytucji.

Zielonogórska Tora jest zniszczona, jednak pomimo nadpalenia pergaminu i innych widocznych uszkodzeń, tekst zwoju jest wyraźny i czytelny. Eksponat ma 290 cm długości i 36 cm szerokości.

Najnowszym eksponatem związanym ze społecznością żydowską jest karafka pochodząca z zielonogórskiej synagogi. Obiekt ten nie jest własnością Muzeum, lecz został nieodpłatnie wypożyczony przez Lubuska Fundację Judaica.