Pokaz przygotowany został dzięki współpracy z ludźmi, dla których kolekcjonerstwo stało się życiową pasją. Chcących dzielić się swoją wiedzą i osiągnięciami. Obiekty pochodzą ze zbiorów Juliusza Bołbota, Grzegorza Budzyńskiego, Ireneusza Matery oraz Michała Naglika.

Wystawa jest efektem połączenia czterech prywatnych kolekcji, z których zostały wybrane najciekawsze przedmioty wytwarzane przez hutę. Składa się nią 250 obiektów, wśród których zgromadzono przykłady galanterii szklanej wytwarzanej w okresie do 1914 roku, eksponaty prezentujące zakres produkcji z okresu międzywojennego – są to szkła dekoracyjne, stołowa galanteria szklana codziennego użytku oraz przedmioty okolicznościowe. Na ekspozycji przedstawiono również kilkanaście obiektów wyprodukowanych przez hutę w okresie tuż powojennym – a które bezpośrednio nawiązują swoja formą do produkcji z lat przedwojennych.

Wystawie towarzyszy dwunastostronicowy folder prezentujący wybrane obiekty eksponowane w Muzeum Ziemi Lubuskiej.

Pierwsza powojenna wystawa szkieł niemeńskich miała miejsce w roku 1981 w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, podczas której zaprezentowano zespół 150 wyrobów huty. Pokaz był efektem kilkuletniej pracy profesora Uniwersytetu Wrocławskiego Pawła Banasia, który jako pierwszy zainteresował się historią polskiego wzornictwa przemysłowego – w tym przypadku produkcją huty Niemen. W roku 1984 ukazała się jego publikacja wydana przez Muzeum Mazowieckie w Płocku pt. „Szkło Huty Niemen”, zawierająca całą dostępną wiedzę na temat samego zakładu, jego właścicieli, jak również zakresu samej produkcji. Trzy lata później (1987) w tymże muzeum została zorganizowana kolejna wystawa szkieł niemeńskich. Zaprezentowano na niej obiekty pochodzące ze zbiorów białoruskich, obrazujące już powojenny okres produkcji huty, a także obiekty udostępnione przez polskie placówki muzealne oraz wypożyczone od osób prywatnych – ten zespół obiektów prezentował produkcję przedwojenną zakładu. Należy odnotować jeszcze jedno przedsięwzięcie wystawiennicze zorganizowane w roku 2013 przez Muzeum Podlaskie w Białymstoku, gdzie zaprezentowane zostały szkła niemeńskie pochodzące ze zbiorów białoruskich (Muzeum w Grodnie oraz ze zbiorów huty Niemen).

Prezentowana ekspozycja jest pierwszym takim przedsięwzięciem po 1989 roku, w całości opartym o eksponaty znajdujące się w polskich prywatnych kolekcjach, prezentującym charakter produkcji huty Niemen, począwszy od czasów imperium rosyjskiego przez okres II Rzeczpospolitej oraz pierwsze lata powojenne – kiedy to nastąpiła zasadnicza zmiana charakteru produkcji zakładu.

Grzegorz Budzyński

WERNISAŻ

Prawdziwe oblężenie przeżyło wczoraj muzeum podczas otwarcia wystawy, będącej największa ekspozycją niemeńskich szkieł od czterdziestu lat. Na wernisażu pojawili się właściciele kolekcji, którzy udostępnili swoje zbiory – Juliusz Bołbot z Łodzi, Grzegorz Budzyński z Poznania oraz zielonogórzanin – Michał Naglik. Czwartemu kolekcjonerowi – Ireneuszowi Maternie – niestety nie udało się dotrzeć, ale liczymy, że niebawem także odwiedzi naszą instytucję.

Wielką radość sprawili nam swoją obecnością potomkowie założycieli huty i projektantów wyrobów szklanych, którzy przyjechali z Wrocławia i Łodzi. Szczególnie gorąco witany był profesor Paweł Banaś, autor monografii poświęconej hucie Niemen. Panu profesorowi towarzyszyła córka – dr Barbara Banaś, wicedyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Nie zawiedli nas także zielonogórscy kolekcjonerzy oraz miłośnicy tej pastelowej, kruchej galanterii szklanej, która zachwycała już w okresie międzywojennym, i która nadal budzi podziw.