Dalekie podróże zintensyfikowały międzyludzkie kontakty, ale także zrewolucjonizowały transport towarów i przesyłek, zbliżając poszczególne regiony i państwa.

Mieszkańcy Zielonej Góry na kolej w swoim mieście czekali stosunkowo długo.  Starania rozpoczęli już w latach 40. XIX stulecia, kiedy planowano trasę Berlin-Wrocław oraz gdy projektowano linię Gubin-Poznań. Jedną z przyczyn niepowodzeń było położenie Winnego Grodu na wzniesieniach, co utrudniało prace.  Stąd pierwszy pociąg pojawił się w Zielonej Górze dopiero 1 października 1871 roku. Inaugurując  otwarcie linii Głogów-Czerwieńsk, będącej częścią dłuższej trasy z Legnicy do Szczecina, łączącej Śląsk z portami nadbałtyckimi.

Kolej stała się oknem na świat, stwarzając dla miasta nowe  możliwości i perspektywy. Zasadnicze znaczenie miała już sama lokalizacja dworca poza obszarem ówczesnego miasta, tworząca nową oś jego urbanistycznego rozwoju. Linia kolejowa umożliwiała szubki rozwój społeczno-gospodarczy. W jej bezpośrednim sąsiedztwie powstał zakład budowy maszyn, dający w 1874 roku początek firmie Georga Beuchelta, należącej  do największych na Śląsku i w Niemczech. Także blisko dworca wzniósł swą wytwórnię koniaków Heinrich Raetsch.

Szczególnego rodzaju inwestycją kolejową w mieście o charakterze prywatnym była otwarta pod koniec września 1911 roku trasa kolejowa Zielona Góra-Szprotawa. Linia obsługiwała ruch pasażerski i towarowy.

Nowy, polski rozdział w dziejach zielonogórskiej kolei przyniósł rok 1945. W mieście zajętym 14 lutego już pod koniec miesiąca utworzono Oddział Ruchowo-Handlowy PKP. Powojenne losy miasta w szczególny sposób były związane z koleją, tą drogą docierało tu wielu polskich osadników, zaś kolejarze byli pierwszą grupą zawodową, która rozpoczęła pracę. Nowa administracyjna rola Zielonej Góry jako ośrodka wojewódzkiego sprawiła, że pojawiły się dalekobieżne połączenia. W 1970 roku postawiono nowy dworzec kolejowy, a na początku lat 80. zelektryfikowano całą nadodrzańską magistralę.

Przypomnieniu i upamiętnieniu 150-lecia kolei w Zielonej Górze służy szereg inicjatyw. Muzeum Kolei Szprotawskiej zaprezentuje wystawę: „150 zdjęć na 150-lecie”.  Natomiast w Skansenie Kolei Szprotawskiej znajdzie się legendarny parowóz typu T3, obsługujący m.in. połączenia Kolei Szprotawskiej.

Muzeum Ziemi Lubuskiej z okazji rocznicy prezentuje wystawę Para buch – koła w ruch. 150 lat kolei w Zielonej Górze. połączoną z konkursem plastycznym dla dzieci i młodzieży. Na wystawie znajdą się eksponaty ze zbiorów pasjonatów kolei: Jana Jarziny, Dariusza Gulowatego oraz Muzeum Kolei Szprotawskiej.

Longin Dzieżyc

WERNISAŻ

Oficjalne otwarcie wystawy “Para buch – koła w ruch. 150 lat kolei w Zielonej Górze” już za nami. Podczas wernisażu nastąpiło rozstrzygniecie konkursu rysunkowego dla dzieci, których prace ubarwiły tę ciekawą, historyczną wystawę.

Ogromne zainteresowanie – zarówno tych najmłodszych, jak i starszych – wzbudzały modele lokomotyw, wagonów, węglarek. Niektórzy szczęśliwcy mieli nawet okazję, by się nimi przejechać. W trakcie zwiedzania dało się słyszeć komentarze o czarze przejazdów koleją, tych jeszcze całkiem niedawnych, gdy samochód nie był tak powszechnie dostępnym środkiem komunikacji, jak dziś.

Choć wystawa będzie czynna do końca do bieżącego roku, proponujemy jak najszybszą wizytę w Muzeum.

Sponsorem wydarzenia jest Zakład Polregio w Zielonej Górze

Kurator wystawy
dr Longin Dzieżyc

Termin wystawy
1.10 – 31.12.2021