Dział Historyczny ma zróżnicowany profil działalności. Jednym z najważniejszych zadań jest przechowywanie i zabezpieczanie zbiorów historycznych dotyczących miasta i regionu. Kolekcję zabytków (około 1200) Działu Historycznego podzielono na dwie odrębne gałęzie. Jedną z nich jest zestaw zabytków dotyczących historii miasta (mapy, księgi cechowe, pieczęcie, ikonografia miejska, plakaty wyborcze i z życia kulturalnego, sztandary, dokumenty itp.). Drugi pakiet stanowi podobny pod względem typologicznym zespół zabytków jak w wypadku miasta, ale eksponaty pochodzą z szerszego obszaru – całego regionu zielonogórskiego, np. z Krosna Odrzańskiego, Nowej Soli, Ochli, Świebodzina, Żar, Żagania i innych. Każdy nowo przybywający do Działu obiekt zostaje opracowany i wpisany do rejestru zabytków. Oprócz typowej pracy inwentaryzacyjnej dokonywana jest również komputerowa ewidencja zbiorów w programie Musnet.

Drugą, równie istotną czynnością jest organizowanie wystaw związanych z historią. Nie ograniczamy się jedynie do wystaw związanych z historią miasta czy regionu, choć stanowią one dość istotny i częsty temat podejmowany w naszej działalności wystawienniczej. Organizujemy także wystawy poświęcone rocznicom, wydarzeniom, ludziom, a także szeroko pojętym zjawiskom historycznym.

W Dziale Historycznym zajmujemy się także opracowywaniem materiałów i dokumentów przydatnych do badań nad dziejami miasta i regionu. Składają się na to kwerendy w archiwach, bibliotekach i innych placówkach muzealnych, tłumaczenia niemieckich tekstów historycznych, wyszukiwanie nieznanej jeszcze ikonografii miejskiej, a także uczestnictwo w konferencjach i wydarzeniach naukowych oraz pisanie rozpraw i artykułów badawczych.
Nieustanną troskę i nadzór sprawujemy nad dwoma stałymi ekspozycjami muzealnymi: Muzeum Zielonej Góry i Muzeum Dawnych Tortur. Na wystawach tych często odbywają się lekcje muzealne oraz cykliczne wykłady dla lokalnej społeczności poświęcone dziejom Zielonej Góry.

Istotną częścią działalności Działu Historycznego jest służenie studentom, uczniom i wszelkim osobom zainteresowanym informacją na temat dziejów miasta lub konkretnych wydarzeń historycznych. Wielokrotnie udzielamy wskazówek, porad czy sugestii dotyczących obiektów związanych z Zieloną Górą i nie tylko. Nasze zbiory wykorzystywane były w wielu pracach magisterskich, doktorskich, niezliczonej ilości artykułów i rozprawek naukowych. Coraz częściej ikonografia ze zbiorów Działu Historycznego wykorzystywana jest w nietypowych, ale i bardzo reprezentacyjnych miejscach, np. banery reklamowe na budynkach miasta, zdjęcia wielkoformatowe w Focus Mall czy sklepienia w budynkach w różnych firm.

Bardzo wiele uwagi poświęcamy również aktywnej współpracy ze szkołami zielonogórskimi, Uniwersytetem Zielonogórskim, organizacjami działającymi w mieście (m.in. Pionierzy) i innymi placówkami muzealnymi. Równie istotne jest dla nas nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z niemieckimi byłymi mieszkańcami miasta. Do tej pory nawiązaliśmy kontakt m.in. z Waltraud Müller (córką pierwszego dyrektora naszego Muzeum dr. Martina Klose), Johannesem Lisowskim (wnukiem Kazimierza Lisowskiego), Haraldem Grossmannem (potomkiem rodziny Förster), Tillmanem Bechterem (wnukiem dyrektora Deutsche Wollenwaren Manufaktur Oskara Östersetzera), Annelise Mülsch (żoną potomka rodziny Otto Mülscha, związanego z zielonogórskim Oderwaldem) i Ruth Rößler (wnuczką dziejopisarza Zielonej Góry – Hugo Schmidta). Od kilkunastu lat Muzeum utrzymuje również stały kontakt z Eckehardtem Gärtnerem – urodzonym jeszcze w Grünbergu, niezwykle zasłużonym dla miasta Honorowym Obywatelem Zielonej Góry. Kontakty takie są bardzo owocne ze względu na materiały, dokumenty i zdjęcia rodzinne, jakie potomkowie ci posiadają, ale także ze względu na wspomnienia i opowieści o osobach działających i żyjących w przedwojennej Zielonej Górze.

Kierownik Działu:
dr Izabela Korniluk
tel. 68/327-23-45, w. 34

e-mail: historyczny@mzl.zgora.pl

dr Grzegorz Wanatko
tel. 68/327-23-45, w. 12

e-mail: historyczny1@mzl.zgora.pl