Pejzaż podlaski pochodzący z okresu międzywojennego, to przykład dzieła znakomitego przedstawiciela krakowskiej szkoły pejzażowej. Fascynacja krajobrazem to główna cecha twórczości malarza nazywanego „poetą wsi polskiej” oraz „mistrzem Wisły i nieba”. Widoki wsi stały się dla ówczesnych malarzy ogromną pracownią pod gołym niebem. Ich popularność wiązała się z panującymi wśród artystów ideami chłopomanii. W początkowym okresie twórczości Czajkowskiego podkrakowskie Bronowice wielokrotnie pojawiają się na jego płótnach. W późniejszym czasie ich miejsce coraz częściej zajmują wsie podlaskie – piaszczyste, szarobure i monotonne. Taki właśnie krajobraz przedstawia Pejzaż podlaski z zielonogórskiego Muzeum. Fascynacja widokiem nieba to jedna z cech szczególnych malarstwa Stanisława Czajkowskiego. Większość jego krajobrazów, bez względu na ich temat czy tytuł to w rzeczywistości wizje nieboskłonu. Odnosi się to także do Pejzażu podlaskiego. Spiętrzone obłoki tworzą tu pełne ekspresji dynamiczne struktury, natomiast szkicowe opracowanie całego obrazu to również jeden z elementów współtworzących dynamikę kompozycji. Pejzaż podlaski to przedstawienie harmonijnej przyrody oddanej z rzetelną znajomością warsztatu malarskiego, utrwalające na zawsze przemijające piękno ziemi.
Na zdjęciu:
Stanisław Czajkowski urodził się w 1878 w Warszawie, zmarł w 1954 roku w Sandomierzu. Swoją edukację artystyczną rozpoczął w Warszawie w klasie rysunkowej Wojciecha Gersona. W latach 1896-1903 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera i Leona Wyczółkowskiego. Naukę kontynuował w Monachium i Paryżu w Akademii Julian. Po powrocie do Krakowa kontynuował studia w ASP u Jana Stanisławskiego. W roku 1908 został członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Lata I wojny światowej 1914-1917 spędził w Holandii studiując dzieła mistrzów XVII wieku. W roku 1926 zamieszkał na stałe w Warszawie. W latach 1927-1928 prowadził w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie kurs pejzażu. Po II wojnie światowej objął profesurę na warszawskiej ASP, którą to funkcję piastował aż do śmierci w 1954 roku.
