Malarstwo Jerzego Tchórzewskiego, uznawanego za klasyka polskiej sztuki współczesnej, balansowało między abstrakcją, ekspresjonizmem i surrealizmem. W dziełach artysty przedstawiających niejednokrotnie fantastyczny krajobraz, kosmiczne wizje i galaktyki czy zjawiska przyrodnicze, wyjątkowe znaczenie ma gęsta materia malarska i wewnętrzne światło w obrazie. Artysta już od wczesnego okresu twórczości w swoich wyimaginowanych, często niepokojących pejzażach, odznaczał się typem wyobraźni bliskim surrealizmowi. Po 1955 roku zaczął malować abstrakcyjne wizje kosmicznych kataklizmów, wulkanicznych erupcji, rozbłyskujących i niknących gwiazd. Tego rodzaju postawę twórczą odnajdujemy w pełnym dynamiki i ekspresji obrazie ze zbiorów MZL, na którym niemal zupełnie zanikają elementy figuratywne, zastąpione abstrakcyjną, dramatyczną kompozycją, zdominowaną przez kierunki diagonalne. Układy te przypominają wiązkę błyskawic zasugerowanych zygzakowatymi liniami niemal reliefowo nakładanej farby. Punkt zderzeń i wyładowań owych „błyskawic” zdaje się być miejscem mocy, które „elektryzuje” znajdujący się w tle mroczny krajobraz z widocznym zarysem gór. Ów efekt ekspresji wzmaga typowa dla dzieł Tchórzewskiego bogata, porowata, wręcz reliefowa faktura, wprowadzającą do jego prac element haptyczny, jak również żywiołowa kolorystyka mrocznych, granatowych piorunów, skontrastowana z gradacją intensywnych odcieni ochry, pomarańczy i czerwieni rozżarzonego nieba. Artysta widział świat jako tragiczne zmaganie się żywiołów i często pokazywał to w swoich obrazach.
Na zdjęciu:
Jerzy Tchórzewski urodził się w 1928 w Siedlcach, zmarł w 1999 roku w Warszawie. Studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1946-1951. W czasie studiów związał się z kręgiem Grupy Krakowskiej, od 1959 roku wystawiał też z międzynarodową grupą artystyczną Phases (zrzeszającą artystów kontynuujących surrealizm). Brał udział w I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948 roku, która stanowiła manifestację polskiej awangardy (obok m.in.: Tadeusza Kantora, Marii Jaremy, Andrzeja Wróblewskiego, Jonasza Sterna, Jerzego Nowosielskiego). Debiutował w 1957 roku wspólną wystawą z Aliną Szapocznikow w warszawskiej Zachęcie. Od 1954 do 1998 roku pracował jako wykładowca w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Uprawiał malarstwo, rysunek i grafikę. Brał udział w V edycji Złotego Grona w 1971 roku.
